Tao Te-ching (Dao De-jing)

Vers 21 tot en met 30

21.

Wie de Weg gaat
Toont de deugd van de leegte
De Weg als een ‘iets’
Neemt toe en af
In toe- en afname
Is er een beeld
In toe- en afname
Is er iets levends
In duister gehuld
Kan je er niet bij
In toe- en afname
Is er iets wezenlijks
Dat èchter is dan echt
Het hart van de waarheid.

Van oudsher tot nu
Heeft de Weg dezelfde naam
Zodat ik volg wie mij voorging
Hoe weet ik wie of wat zij waren?
Zò

22.

Imperfect zijn leidt naar heel zijn
De krommen worden recht
Lege geesten raken vol
Uitputting leidt naar vernieuwing
Te weinig leidt naar ontvangen
Te veel leidt naar verwarring.

Daarom neemt de wijze toevlucht in het ene
En is zo een voorbeeld voor alle wezens
Zonder acht voor zich zelf
Verschijnt hij
Zonder vertoon
Wordt hij een baken
Zonder eigendunk
Geeft hij leiding
In zijn bescheidenheid
Oogst hij respect
Omdat hij niet wedijvert
Wil niemand zich met hem meten.

De oude meesters die zeiden
Dat imperfectie naar heelheid leidt
Zaten er niet naast
Heel worden is het gevolg.

23.

Weinig en rustig spreken is natuurlijk
Een storm duurt niet de hele ochtend
Een hoosbui duurt niet de hele dag
Voortgebracht door hemel en aarde -
Die brengen niets voort dat blijft
Laat staan dat mensen dat doen.

Dus, bij wat je ook doet geldt:
Als je de Weg volgt, wees er één mee
En als je slaagt, wees er één mee
En slaag je niet, wees er éen mee
Eén met succes is de Weg in succes
Eén met falen is de Weg in falen.

24.

Op je tenen lopen is een wankel evenwicht
Door vooruit te snellen raak je achterop
Wie zichzelf in acht neemt valt niet op
Wie aandacht op zich vestigt wordt geen baken
Wie trots is oogst geen respect.

Wandelaars op de Weg zeggen:
Te veel eten en een haastige stap
Zijn eenvoudigweg niet goed
Zij van de Weg gaan die uit de weg.

25.

Vóór het ontstaan van het universum
Is er een vormeloos geheel
Wonderbaarlijk en stil
Eindeloos en vrij
De moeder van alle dingen?
Ik ken de naam er niet van
En noem het maar de Weg.

Immens
Overal heen uitstromend
En weer terugstromend .

De Weg is groot
Het heelal is groot
De aarde is groot
Wie deze kent is groot.

Vier grote krachten:
De mensheid volgt de aarde
De aarde volgt het heelal
Het heelal volgt de Weg
De Weg volgt zichzelf.

26.

Zwaar is de wortel van licht
Stilte is de basis van onrust.

Al is de wijze de hele dag op pad
Zij verlaat haar thuis van zwaar en stil niet
Omstandigheden, hemels of hels,
Brengen haar niet van de wijs.

Waarom zou de leider van een land
Meewaaien met elke wind?
Gemakkelijk bewogen verdwijnt je gronding
Onbeheerst, verlies je zicht op jezelf.

27.

Goed handelen laat geen sporen na
Goed spreken veroorzaakt geen deining
Goed tellen doe je niet éen twee drie
Goed afsluiten doe je niet achter slot en grendel
Toch kan er niets in en uit
Goed vastbinden doe je niet met touw
Toch kan er niets ontbonden worden.

Wijzen kunnen goed anderen redden
Ze laten daarbij niemand achter
En ze sparen kosten nog moeite
Dit noemen we: verborgen licht
Zo leiden wijzen de niet zo wijzen
En geven niet zo wijzen de wijzen hun werk
Zonder eer te betonen aan de leraar
Zonder liefde te koesteren voor de leerling
Zijn de wijzen volkomen blind
Dit noemen we: voorbij de grenzen kijken.

28.

Ken het mannelijke
Bescherm het vrouwelijke
Wees een dienstbaar hart voor de wereld
Een dienstbaar hart dat
Oeroude deugd behoudt
Met oeroude deugd ben je weer pasgeboren.

Ken het edele
Bescherm het eenvoudige
Wees een open vallei voor de wereld
Onontgonnen en open
Ben je gevuld met oeroude deugd
Oeroud ben je weer één stronk hout.

Ken het lichte
Bescherm het donkere
Wees een richtsnoer voor de wereld
Als een richtsnoer voor de wereld
Houd je vast aan de oeroude deugd
Eén met oeroude deugd
Ben je weer oneindig.

De leegte bevat oneindig potentieel
Een houtstronk bevat eindeloos gereedschap
Een meester verlaat zich niet op het gerei
Maar op de houtstronk
Want die bevat altijd het juiste gereedschap.

29.

Wil je de wereld veranderen
En zetten naar jouw hand?
Ik denk niet dat dat kan
De wereld is een spiritueel lichaam
En laat niet met zich sollen
Bemoei je je ermee
Dan berokken je schade
De wereld forceren is haar verliezen.

Er is een tijd om voorop te lopen
Er is een tijd om te volgen
Er is een tijd voor activiteit
Er is een tijd voor rust
Er is een tijd voor versterken
Er is een tijd voor verzwakken.

Wie wijs wil zijn vermijdt uitersten
Vermijdt verspilling en buitensporigheid.
Wie de Weg volgt, houdt het midden.

30.

Wil je de samenleving helpen
Doe dat dan met de Weg
Gebruik geen geweld
Geweld kaatst terug.

Waar soldaten legeren
Ontstaan geschillen
Leg die bij en laat los
Zonder geweld
Zonder trots of ijdelheid
Zonder krachtvertoon.

Winnen zonder keuze
Is volbrengen zonder geweld
Gezondheid en kracht nemen af in ouderdom
Het zijn geen tekenen van de Weg
Wat niet van de Weg is duurt niet lang.

Vertaald door: Eerw. Hakuun Barnhard